Conseo.png)
woensdag 20 mei 2009
Dure feestjes van jeugdzorg
Van de week kreeg ik ‘m weer: de uitnodiging om me in te schrijven voor de ‘dag van de jeugdzorg’ op 17 juni aan staande. U mag daar ook komen, als u de entree van € 799 exclusief BTW betaalt en daar krijgt u dan ook nog een gratis lunch en waardevolle syllabus bij!
Wie komen daar zo al? Ik neem aan niet de ouders die van hun kinderen ontdaan zijn, financieel geruïneerd door alle procedures en emotioneel beschadigd door het gemis van hun kinderen die door bureau jeugdzorg elders zijn onder gebracht. Maar wie nu wel? ‘beleidsmakers’, ‘professionals’, ‘medewerkers’ van de jeugdzorg en aanverwante instellingen.
Ik noem even de aard van de sprekers bij een dergelijk feest: Zowaar twee (ex-) cliënten van jeugdzorg krijgen 20 minuten het woord over wat er goed en fout ging in de ‘keten samenwerking’. Voor de leken: dit is de samenwerking binnen de bedrijven die u ‘jeugdzorg’ willen leveren. Dan komen er: een hoogleraar organisatiewetenschappen, de directeur jeugdzorg van het ministerie jeugd en gezin over de speerpunten, de manager van het centrum voor jeugd en gezin Lelystad, de directeur van bureau jeugdzaken agglomeratie Amsterdam, de gedeputeerde jeugdzaken van Overijssel die alles kan vertellen hoe de cliënt zelf het oplost, de wethouder over jeugdzorg van de gemeente Rotterdam, die zich zorgen maakt om zijn 3000 maasmeisjes, een lid van de raad van bestuur van GGZ Eindhoven, en vanuit het onderwijs een lid van de raad van bestuur van de stichting LMC (die schoolbesturen omvat van scholen in en rond Rotterdam). En ten slotte een lid van de raad van bestuur van een zorgverzekeraar.
Uiteraard is er in de middag een debat met de zaal. Merkwaardig is dat niet aan het woord komen: de ouders wier kinderen door ‘jeugdzorg’ zorg krijgen, hoe ouders de zorg ervaren, hoe fijn het is voor een kind om uit huis geplaatst te zijn en al helemaal niet wordt er gesproken over de effecten op lange duur voor kinderen, door jarenlang van de ene zorg naar de andere gesleept te worden en bovenal niet hoe het is om het contact met hun ouders te verliezen. Op de folder / uitnodiging staan ook de doelen vermeld: ‘Uw positie op de markt versterken, uw naamsbekendheid te versterken en uw doelgroep te ontmoeten.’ Het moge duidelijk zijn dat de op zoek naar hulp zijnde, wanhopige, financieel en maatschappelijk geruïneerde bezorgde ouders niet de doelgroep zijn!
Op een ‘dag van de jeugdzorg’ ben ik nooit geweest, wel ben ik vorig jaar op 19 juni bij de 'studiedag jeugdzorg’ van het inter provinciaal overleg (IPO) geweest te Utrecht. Ik was daar als cliënt begeleider in procedures en dergelijke een heel vreemde: ik hoorde een totaal andere taal. Niets anders dan hoe goed er geluisterd werd naar ouders en hun hulpvragen, hoe er alles aan gedaan werd om kinderen bij hun ouders te laten, hoe snel er gewerkt werd om kinderen weer thuis geplaatst te krijgen. Ik was hevig verbaasd … hoorde ik nu zo slecht? Lag het aan mij? Was ik soms verblind door de ouders die een beroep op mij doen over ‘niemand luistert’ en ‘hoe krijg ik mijn kinderen terug?’ en ‘ben de wanhoop nabij’?
Helemaal verbazingwekkend was dat ik bij een workshop over bureau jeugdzaken Limburg te horen kreeg dat er een budget was uitgetrokken om twee keer per maand ‘positief in het nieuws’ te komen. Dit zal ongetwijfeld wel met management en public relations te maken hebben, maar het lijkt mij dat daar geen kind beter van wordt. Mijns inziens dient men een verbeterd imago te verdienen door aantoonbare daden. Zo snel als ik van ouders hoor ‘bureau jeugdzorg heeft mij fantastisch geholpen’ en meer van dit soort uitingen ja, wat dan?. Helaas geven mijn email en telefoon een geheel ander beeld.
Ik heb daar gedacht: ‘hebben die provinciebestuurders dan nimmer een cliënt in jeugdzorg gezien of gesproken?’ Ik vrees dat mijn vraag het antwoord geeft. Toch heeft deze dag mijn ogen geopend: als de provinciebestuurders alleen maar successen te horen krijgen, alleen maar de duimdikke indicatiebesluiten zien over de ‘noodzakelijke zorg’, alleen maar horen hoe druk de medewerkers het hebben … dan begrijp ik waarom er steeds meer geld naar jeugdzorg moet! Ook begrijp ik, waarom de stroom geld steeds groter wordt: naarmate bureau jeugdzorg steeds meer indicaties (voor onder toezicht stelling en uit huis plaatsing, ‘gedwongen hulp’) schrijft, stijgt de zorgbehoefte, dus wat is het motto: schrijf méér indicaties.
Wellicht als hoofdconclusie durf ik te stellen dat alles misschien wel te maken heeft met communicatie dan wel het gebrek er aan: communicatie tussen bureau jeugdzorg en ouders, communicatie tussen politiek, ouders en kinderen. Allen hebben een totaal verkeerd beeld over wat met ‘hulp’ en ‘zorg’ bedoeld wordt, welke ‘hulp’ er gegeven wordt, hoe er geïndiceerd en gediagnosticeerd wordt en wat het effect is van de ‘hulp’!
Mij zullen ze bij een feestje als ‘dag van de jeugdzorg’ niet zien: van een inkomen van iets boven bijstand is die € 1000 inclusief BTW gewoon veel te veel, ondanks de gratis lunch en syllabus. Ik hoop daarom dan maar dat er mensen zijn die mijn kritische beschouwing willen publiceren dan wel doorsturen!
Nico Mul is arts
