maandag 2 maart 2009

Kinderrechten en de plichten van een arts

In de serie Wie is jouw vader aandacht voor verantwoorde gezondheidszorg

Het komt in de regio regelmatig voor, dat een arts of zorgverlener een kind behandelt, maar geen overleg pleegt over de medische toestand met de vader. Zelfs niet als de vader daar specifiek om verzoekt. In dat geval is het raadzaam dat je vader een klacht indient bij een regionaal tuchtcollege. Daarna legt het tuchtcollege een waarschuwing op. Want de arts moet tevoren overleggen over de behandeling.

Overleg met beide ouders

Ook als je vader en moeder uit elkaar zijn, moet een arts met beide ouders overleggen over je medische behandeling. Ongeacht of het om een grote ingreep gaat of een kleine. Dat is tegenwoordig erg belangrijk, omdat veel zorgverleners tijdens hun studie niet geleerd hebben wat een scheiding betekent voor een kind. Een kind leidt na een scheiding vaak aan de gevolgen van een verstoord familieleven (het zogenoemde ouderverstotingssyndroom). Dit is een ziekte die pas onlangs erkenning kreeg, door het uitkomen van een eerste gedegen medisch proefschrift. Een gescheiden vader weet vaak aan den lijve wat het ouderverstotingssyndroom inhoudt voor zijn kind en voor hemzelf. Bovendien is hierover leesbare documentatie op het internet en bestaan vele boeken zoals die van de bekende publicist Joep Zander. Bij onvoldoende overleg met beide ouders wordt te vaak een behandeling gegeven zonder dat een diagnose is gesteld of uitgesproken. Of wordt door een al dan niet medisch gediplomeerd jeugdzorger aan een verkeerde diagnose gedacht, zoals attention deficit of een autisme-, depressie- of affectie stoornis.

Overigens houdt gezamenlijke ouderschap niet in, dat je ouders altijd de volledige zeggenschap hebben in medische situaties. Bij beslissingen over je leven en je dood, is de mening van je ouders voor artsen zwaarwegend maar niet bepalend.

In een artikel van Jurafoon staat dat beide ouders gezag over het kind dienen te hebben. Indien zij niet beiden het gezag hebben, moeten ze dat aanvragen bij een rechter. Echter, gezamenlijk gezag houdt géen beschikkingsrecht over jou in.

Zie verder…

• Jurofoon: Ouderlijk gezag houdt geen beschikkingsrecht over het kind in

Drie rechten:

1. Ben je twaalf jaar of ouder en je wil een behandeling, bijvoorbeeld een vaccinatie tegen de bof of een behandeling tegen geslachtsziekte, dan kun je die wens uiten bij de arts, zelfs als dat tegen de wil is van je moeder. Je kunt een behandeling weigeren die door éen van je ouders of beide ouders is gewenst. In overleg met een zorgverlener kun je met argumenten komen voor een andere behandeling. Laat je uitgebreid informeren door elk van je beide ouders, dan kun je kiezen. Je moet je zorgverlener wél wijzen op alle nadelen die jij ziet in de behandeling die de zorgverlener voorstelt. En naar voren brengen wat jou zélf het beste lijkt.

2. Indien je vader en moeder niet uit de ouderlijke macht zijn ontzet, dragen zij beiden voor jou de ouderlijke verantwoordelijkheid. Dat staat in het Internationaal Verdrag Rechten van het Kind dat tussen de Verenigde Naties en Nederland is gesloten. Dit verdrag is van harte ondertekend en tóch worden overtredingen geconstateerd. Vooral gezagsontkenning voor buitenechtelijk geboren kinderen is discriminerend en een doorn in het oog. Een groot en groeiend aantal vrouwen kiest om niet te huwen. Binnenkort is meer dan de helft van de kinderen in Nederland uit zo'n moeder geboren. In de meeste beschaafde europese landen (zoals België, Frankrijk, Spanje, Polen) wordt het gezag van ongehuwde vaders niét ontkend. Het grote gevaar van gezagsontkenning is dat je je vader verliest en dat geeft armoede, slechte prestaties op school en een minder gelukkig perspectief voor de rest van jouw leven. Soms (meestal niet) krijg je zogenaamd een 'stiefvader', maar als ook zijn gezag door een zelfzuchtige moeder misgund wordt, is hij hoogstens een doekje voor het bloeden.

   Nederland is herhaaldelijk door de Verenigde Naties op de vingers getikt voor de te kort schietende naleving van het VN Kinderrechten verdrag.

3. Als je eenmaal zestien bent, is een arts verplicht alles geheim te houden over élke behandeling die in overleg tussen hem en jou wordt aangeboden. Dus zowel je moeder als je vader hebben niets met de beslissingen te maken als jij dat niet wil. Wel zijn je ouders als ze de ouderlijke verantwoordelijkheid dragen, verplicht om (de verzekering) te betalen. Let op, dat je geen schriftelijke verklaring ondertekent, die later in jouw nadeel wordt uitgelegd. Daar kun je spijt van krijgen. Als je een behandeling weigert en een zorgverlener is dat niet met jou eens, dan kan die zorgverlener een 'gemachtigde' zoeken die over jou gaat beslissen. Zelfs zonder dat jij het er mee eens bent. Zelfs als géen van je ouders het er mee eens is. Ook na je zestiende blijft het uitkijken voor commerciële belangen van overbezorgde medische centra en jeugdzorg. Het kan geen kwaad in zo'n geval een second opinion te vragen. En vergeet niet dagelijks stevig te ontbijten, je best te doen op school, voldoende te bewegen en minstens wekelijks contact te hebben met meerdere (minstens twee) volwassenen die echt om jou geven!!

Piet Hein Donner en Jan Kees de Jager geven kinderbijslag en belasting-aftrek aan jouw ouders tot maximaal je zevenentwintigste levensjaar en daar mag je wat voor terug verwachten. Bert Kerkhof is vader van een zoon.

Zie verder…

• Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst (afgekort: WGBO)

Labels: Gezondheidszorg, Jongerenrecht